GENEL BOŞANMA NEDENLERİ
GENEL BOŞANMA NEDENLERİ
Evlilik Birliğini Temelinden Sarsılması Nedeniyle Boşanma Davası (TMK Md. 166)
Türk Medeni Kanunu 166/1 maddesi; "Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılırsa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir." şeklinde genel boşanma nedenini düzenleme altına almıştır.
Evlilik birliğinin temelden sarsılması genel boşanma nedeni olarak düzenlenmiştir. Çünkü bu duruma yol açan olaylar kanunda tek tek belirtilmemiş, somut olarak belirlenmesine de imkan tanınmamıştır. Zira, evlilik birliğinin ortak hayatı sürdüremeyecek kadar temelinden sarsılmasına sebep olan birbirinden farklı sosyal, ekonomik, dini, kültürel vb. Gibi birçok neden bulunabilmektedir.
Evlilik birliğini temelden sarsan olaylar çeşitlilik gösterdiğinden hakim, bakmakta olduğu boşanma davasında ileri sürülen boşanma sebebinin o aile için çekilmez olup olmadığını takdir yetkisini kullanarak ve tarafların sosyo-ekonomik durumlarını göz önüne alarak belirler.
Evlilik birliğinin temelden sarsılma genel boşanma nedenine dayanarak boşanma davası açılabilmesi için kanunda iki şart aranmıştır:
1-Evlilik birliğinin temelden sarsılması
2-Ortak yaşamın eşler için çekilmez bir hale gelmesi
Kanunda, her türlü anlaşmazlıklar değil sadece evlilik birliğini temelden sarsan anlaşmazlıklar boşanma sebebi sayılmıştır. Kanun bu durumu, TMK Madde 166/1 hükmü ile ifade etmiştir.
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davası açacak tarafın, kusuru daha az olmalıdır. Aksi halde, davalı eşin davaya itiraz hakkı olacaktır ve bu itiraz doğrultusunda hakim itirazı kabul ederek boşanma davasını reddedecektir. Ancak, davalı eşin yapmış olduğu itiraz hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir.
Evlilik birliğinin temelden sarsılması boşanmaya karar verilmesi için şart ise de yeterli değildir. Nitekim, ikinci şartın, meydana gelen olayın eşler için evlilik birliğini çekilmez bir hale sokmuş olması gerekir. Ortak yaşamın iki taraf için de çekilmez bir hal alması zorunlu olmayıp, eşlerden biri için ortak hayatın çekilmez hale gelmesi boşanma için yeterlidir.
Evlilik birliğini temelinden sarsan vakıalar kanunda gösterilmediğinden Yargıtay İçtihatları ile bazı vakıaların evlilik birliğini temelden sarstığı kabul edilmiştir. Yargıtay tarafından evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına yol açtıkları gerekçesiyle boşanma kararı verilmesi gerektiği kabul edilen bazı vakıalar şunlardır:
- Güven sarsıcı davranışlar,
- Eşin ahlaksızlıkla itham edilmesi
- Eşi doğal olmayacak şekilde cinsel birleşmeye zorlama,
- Eşinin ailesine kötü davranması ve hakaret etmesi,
- Eşini sevmediğini söylemek,
- Eşin ev işlerini yapmaktan kaçınması,
- Cinsel ilişkiden kaçınma.. gibi sebepler Yargıtay tararından kabul edilen genel boşanma sebepleridir.
Türk Medeni Kanunu madde 166/3-4 fıkralarında ise iki farklı durum özel olarak düzenlenmiş ve bu şartlarda evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olduğuna karine olarak bakılmıştır.
TMK Md. 166/3 "Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır." şeklindedir. Kanun bu düzenleme ile eşlere bir yandan da anlaşmalı boşanma imkanı vermiştir.
Evlilik birliğini temelden sarsıldığına dair Md. 166/4 ile düzenlenen diğer karine ise şu şekildedir: "Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak üç yıl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir." şeklindedir.
