Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır
Boşanmaya karar veren kişilerin evlilik birliği içerisinde edindiği mallar ortaktır. Bu nedenle boşanma sonrasında ayrı bir mal paylaşımı davası ile edinilmiş malların bölüşülmesi sağlanabilir. Kural olarak boşanmanın kesinleşmesi gerekmektedir. Boşanma ile ayrı bir dava açılması hâlinde ise öncelikle boşanmanın kesinleşmesi, daha sonra mal paylaşımı davasına geçilmesi gerekmektedir. Medeni Kanun’da mal paylaşımı konusu 01.01.2002 ve önceki dönemi kapsıyor. Bu tarih öncesi ve sonrasında yapılan mal paylaşımı arasında bazı farklılıklar söz konusudur. Eski dönemde yapılan mal paylaşımına bakıldığında 01.01.2002 yürürlük tarihi öncesinde malların kayıtlı olduğu kişi, malların üzerinde tek başına hak sahibidir.
Bu durum kanuni olarak mal ayrılığı rejiminin varlığını göstermekteydi. Günümüzde ise 01.01.2002 tarihinde çıkan yürürlük geçerli olup, mevcut mallar eşlere eşit olarak bölünür. Edinilmiş mallara katılma rejiminin ön görüldüğü bu kararda artık evlilik birliği içerisinde edinilen malların tamamı eşittir. Ortak noktaya bakıldığında ise evlilik öncesi edinilmiş mallar bu iki dönem için de geçerli değildir. Boşanma sonrası mal paylaşımına dâhil olmayan evlilik öncesi edinilmiş malların tek sahibi kişinin kendisidir. Mal paylaşımı davasında mutlaka belirsiz alacak davası şeklinde açılmalıdır. Kesinleşen boşanma kararı sonrasında, taraflar mal paylaşımı davası açabilir. Mal paylaşımı davası için talep edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır. Bunlar; katkı payı alacağı, katılma alacağı ve değer artış payı alacağıdır. Bu alacak türlerinden birini tercih ederek talepte bulunulabilir. Evliliğin şartlarına bakıldığında evlilik süresince eşler ortak olarak mal edinir. Malların paylaşımı da belirli usullere göre gerçekleştirilir. Mal paylaşımında kişisel yani özel eşyalar kişinin kendisi tarafından alınır. Kişisel mal olarak kabul edilen eşyaların ve malların sınırları çizilmiştir.
Taraflardan birinin, miras olarak karşılıksız kazanma ile sahip olduğu mallar, manevi tazminat alacakları, kişisel kullanıma yönelik eşyalar, satış takas gibi değerler kişisel mallar olarak mal paylaşımına dâhil edilmez. Kalan eşyalar ise mal paylaşımına uygun olarak yarı yarıya paylaştırılır. Edinilmiş malların paylaşıldığı mal paylaşımında kişisel varlıklar sadece kişiye özeldir. Edinilmiş malların neler olduğu konusunda kafa karışıklığı yaşanmaması adına detaylı olarak bilgi verelim. Edinilmiş mal terimi içerisine çalışma karşılığı alınan edim, kişisel mal gelirleri, SGK ya da sosyal yardım ödemeleri, iş göremezlik nedeniyle kazanılan maddi tazminat, edinilmiş mal olarak kabul edilen değerler mal paylaşımına konudur.
Burada dikkat edilmesi gereken husus ise kişisel malların kendisi değil gelirlerinin mal paylaşımına konu olmasıdır. Evlilik sözleşmesinde kişisel malların detaylı olarak belirlenmesi mümkündür. Mal rejimi sözleşmesi evlilik birliğinde yapıldığında aksi durumda kişinin haklarını koruyan bir sözleşme olur. Özellikle çalışmasından ve mesleğinden elde ettiği gelirin kişisel mal sayılması sonucunda daha sonra boşanma sırasında mal paylaşımına konu edilemez. Kişisel malın ispatı bu durumda önemlidir. Kişisel malın kime ait olduğunun iddiayı öne süren eş tarafından ispatı önemlidir. Mal rejimi sözleşmesinin bu konuda yararı bulunmaktadır. Kişisel malın ispatı olmaması hâlinde ise mallar edinilmiş olarak kabul edilir. Bunun yanı sıra kişisel mallar daha sonra edinilmiş mala dönüştürülebilir. O hâlde denkleştirme yapılması adil bir paylaşım adına önemlidir. Hak kayıplarının önüne geçilen denkleştirme talebi yapılması hâlinde durum tespiti yapılır.
