Boşanmada mal paylaşımı mahkeme kararıyla evliliğin sona ermesinden sonra evlilik boyunca edinilen malların paylaşımı önemli konulardan biridir. Mal paylaşımı davası boşanma davası ile birlikte açılamayan bir davadır. Bunun yanında bağımsız bir dava açmak yerine boşanma dilekçesi örneğinde de talep edilebilir. Taraflar evlilik öncesinde mal rejimi sözleşmesi yapmışlarsa mal paylaşımı davası açmalarına gerek yoktur. Yeni Türk Medeni Kanunu’na göre boşanmada mal paylaşımı eşit olarak yapılması gereken bir husustur.
İster anlaşmalı ister çekişmeli boşanma davası olsun boşanma kararının kesinleşmesiyle mal paylaşımı davası görülür. Çiftler bu davada katkı payı alacağı, değer artış payı alacağı, katılma alacağı olmak üzere üç talepte bulunabilir.
Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı
Anlaşmalı boşanma protokolünü hazırlayan çiftler mal paylaşımı konusunu daha sonraya bırakmak isterlerse anlaşma boşanmadan sonra birbirlerine mal paylaşımı davası açabilirler. Boşanmada mal paylaşımı konusunda önemli olan nokta paylaşımı yapılacak olan malların evlilik sürerken kazanılmış olmasıdır. Evlenmeden önce elde edilen mallar paylaşım konusu olmamaktadır. Evlilik devam ederken edinilen mallar da istisna durumlar olmakla beraber taraflar arasında eşit bir şekilde paylaşılır. Yarı yarıya bölüşülemeyen istisnai durumlar arasında üçüncü kişilerden alınacak manevi tazminatlar, miras ya da karşılıksız kazanma ile elde edilen mallar, kişisel kullanıma tahsis edilmiş mallar sayılabilir.
Aldatma ve Hayata Kast Nedeniyle Boşanmada Mal Paylaşımı
Aldatma evli bir kişinin eşi dışında başka bir kimseyle cinsel ilişkiye girmesidir. Hayata kast ise eşlerden birinin diğerini öldürmek için yaptığı eylemlerdir. Aldatma ya da hayata kast nedeniyle açılan mal paylaşımı davalarında mahkeme kusurlu olan eşin artık değerdeki oranını hakkaniyete göre azaltma ya da tamamen ortadan kaldırma şeklinde karar verebilir. Bunun takdiri tamamen hakime kalmıştır. Aldatma nedeniyle açılan boşanma davalarında kusurlu eşin alacağı malın azaltılması ya da ortadan kaldırılmasına evliliğin süresi, aldatmanın özellikleri, çocuk olup olmaması gibi kriterler dikkate alınarak karar verilir. Bununla birlikte tarafların katkı alacakları hiçbir şekilde azaltılamaz ya da tamamen ortadan kaldırılamaz.
Mal Paylaşımı Zamanaşımı Süresi
Eşlerin boşanmadan sonra mal paylaşımı için açacakları dava kanunda belirtilen süreleri aşarsa hiçbir hüküm ifade etmezler. Bu nedenle tarafların bu hususa dikkat etmeleri gerekir. Bir mal paylaşımı davası mahkeme hükmü kesin olarak açıklayınca bu tarihten itibaren 10 yıl içerisinde açılmalıdır.
Boşanmada Paylaşılmayan Mallar
Eşlerin evlenmeden önce elde ettiği bütün mallar, taraflardan birinin alacağı manevi tazminat, SGK tarafından eşlerden birine yapılan bütün ödemeler, çekiliş ya da bağış gibi yollardan elde edilen bütün kazançlar, taraflardan birisine miras kalan bütün mallar, tarafların evlilik içerisinde edinilmiş olsa bile tüm kişisel eşyalar boşanmada paylaşılmayan mallardandır. Bu mallar boşanmada mal paylaşımı davasında konu oluşturmazlar. Bu hususlar dışında taraflar aralarında yapacakları bir sözleşme aracılığıyla paylaşımda yer almayacak malları belirleyebilirler.